Podatek od pożyczki – kto i kiedy musi go zapłacić?

Pożyczanie pieniędzy nie jest dziś tematem tabu. Coraz więcej osób korzysta ze wsparcia finansowego zarówno w rodzinie i wśród przyjaciół, jak i w instytucjach specjalizujących się w pożyczkach gotówkowych. Warto jednak wiedzieć, że to, od kogo pożyczymy pieniądze, determinuje obowiązek uiszczenia dodatkowej opłaty – jest nią podatek od pożyczki. Sprawdźmy, kto płaci podatek od pożyczki, od czego zależy konieczność jego regulowania, ile wynosi on obecnie oraz jak zmieniał się na przestrzeni ostatnich lat.

Podatek od pożyczki kto płaci, a kto nie?

W pierwszej kolejności, zanim przejdziemy do odpowiedni na pytanie, podatek od pożyczki kto płaci, musimy wyjaśnić, czym właściwie jest ta opłata. Podatek od pożyczki to podatek od czynności cywilnoprawnych, czyli w skrócie PCC. Obowiązuje on w przypadku kilku rodzajów umów, w tym m. in. umowy sprzedaży, darowizny oraz pożyczki. Warto już na wstępie zaznaczyć, że podatek od pożyczki dotyczy pożyczek prywatnych, a więc tych zawieranych między osobami fizycznymi.

Pożyczki w kontekście obowiązku podatkowego możemy podzielić na dwie kategorie. Pierwszą z nich stanowi wsparcie finansowe udzielane przez instytucje finansowe, drugą natomiast pożyczki udzielane przez osoby fizyczne z rodziny i spoza niej. Jeśli zobowiązanie zaciągamy w banku lub w firmie pożyczkowej, które zawodowo trudnią się udzielaniem pożyczek, podatek od pożyczki nie obwiązuje ich klientów. Inaczej przedstawia się natomiast sytuacja w przypadku pożyczki od osoby prywatnej.

Kto płaci podatek od pożyczki i w jakiej sytuacji staje się on wymagalny?

Pożyczki między osobami prywatnymi są z zasady opodatkowane. W praktyce więc pożyczając pieniądze od rodziny, znajomych czy obcych osób fizycznych, mamy obowiązek uiszczenia podatku PCC. Zasady odprowadzania tego podatku reguluje ustawa z dn. 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Co ważne, podatek od pożyczki zawsze odprowadza pożyczkobiorca.

Wysokość podatku PCC zależy od pożyczonej kwoty – do 1000 zł, zarówno w przypadku pożyczania od rodziny, jak i znajomych, wynosi on 0 zł. Podatek od pożyczki w rodzinie nie będzie wymagany także, jeśli pożyczymy do 9637 zł od teściów, synowej lub zięcia. Całkowicie zwolnione z podatku PCC, bez względu na kwotę, są natomiast osoby z tzw. zerowej grupy podatkowej. Warunkiem skorzystania ze zwolnienia jest złożenie w US deklaracji PCC-3 w terminie do 14 dni od dnia przekazania pieniędzy.

Podatek od pożyczki od osoby prywatnej wynosi obecnie 0,5% jej wartości i musi zostać rozliczony z fiskusem w terminie 14 dni. W tym celu należy złożyć formularz PCC-3 i dokonać zapłaty podatku. Niedotrzymanie tego zobowiązania skutkuje znaczącym podwyższeniem wysokości podatku, który zamiast 0,5% wyniesie 20% od kwoty pożyczki. Warto także wiedzieć, że podatek związany z pożyczką od osoby prywatnej od 2020 i obecnie jest znacznie niższy niż jego odpowiednik obowiązujący jeszcze kilka lat temu. Przed rokiem 2020 podatek naliczany za pożyczkę od osoby prywatnej wynosił 2%.