Darowizna – wszystko, co trzeba o niej wiedzieć

Chociaż mogłoby się wydawać, że darowizna to prosta sprawa, to w rzeczywistości nic bardziej mylnego. Nie tylko przekazanie darowizny wiąże się z pewnymi formalnościami, ale również jej otrzymanie. Co trzeba zrobić, żeby niechcący nie narobić sobie kłopotów? Podpowiadamy!

Na samym początku warto w ogóle wyjaśnić, co możemy uznać za „darowiznę”. Polskie prawo definiuje ją jako przekazanie drugiej osobie: pieniędzy, ruchomości i nieruchomości. Co ciekawe, darowizną jest również przekazanie praw, jak chociażby własnościowego prawa do lokalu. Darowiznę powinniśmy przekazać zgodnie z przepisami prawa, które określa różne ścieżki, w zależności od przedmiotu darowizny. To oznacza, że trzeba dopełnić pewnych formalności, a w niektórych przypadkach odprowadzić również podatek. Jeżeli szukasz porad dotyczących innych spraw majątkowych, to zapoznaj się z naszym artykułem dotyczącym intercyzy.

Darownizna – jakich formalności należy dopełnić?

To, jakich formalności należy dopełnić jest zależne od przedmiotu darowizny. Jeżeli planujemy darowiznę nieruchomości, to niezbędne jest sporządzanie umowy darowizny w obecności notariusza, czyli sporządzenie aktu notarialnego darowizny. Ważne jest również to, że obie strony powinny być obecne u notariusza, w innym przypadku procedura może zostać podważona. Ponadto, jeżeli nieruchomość posiada księgę wieczystą, należy dokonać do niej wpisu. W przypadku darowizny nieruchomości – nie musimy jej zgłaszać do urzędu, bo zrobi to za nas notariusz.

Podobnie jest w przypadku darowizny ruchomości – również powinniśmy sporządzić akt notarialny. A przynajmniej tak właśnie wygląda sprawa w teorii. Natomiast w praktyce możemy ją sporządzić bez obecności notariusza. Jednakże w takiej sytuacji musi dojść do rzeczywistego przekazania np. samochodu nowemu właścicielowi. Ważne jest więc praktyczne spełnienie warunków umowy. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku sporządzania umowy bez udziału notariusza, sami musimy zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego.

Jeżeli zaś chodzi o darowiznę pieniężną, to mamy dwie możliwości – sporządzić akt notarialny, lub nie. W drugiej sytuacji powinniśmy ją zgłosić do urzędu skarbowego, a darowizna dochodzi do skutku w momencie przekazania pieniędzy. Często jednak lepszym wyjściem okazuje się sporządzenie umowy, bowiem w ten sposób unikami jakichkolwiek wątpliwości. Te mogą się pojawić na przykład w przypadku małżeństw – warto wówczas doprecyzować, czy darowizna wchodzi do majątki wspólnego, czy osobistego. To może mieć różne konsekwencje.

Czy darowizna jest opodatkowana?

Darowiznę możemy otrzymać zarówno od najbliższej rodziny, jak również dalszej. Większość z nas ma również świadomość, że darowizna przekazywana w najbliższej rodzinie nie podlega opodatkowaniu. Jednakże fakt, że tak jest przy spełnieniu pewnych warunków już nie jest taki oczywisty. Darowizna może być całkowicie zwolniona z podatku od spadków i darowizn w przypadku 0 grupy podatkowej, do której należą: małżonek, syn, córka, wnuki, prawnuki, rodzeństwo, ojczym, czy macocha. W tej grupie wszystkie darowizny, bez względu na ich wartość są zwolnione z podatku. Wymaga to jednak zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Mamy na to 6 miesięcy od momentu otrzymania darowizny.

A co z darowizną od dalszej rodziny? Dla pozostałych stopni pokrewieństwa zostały określone 3 grupy podatkowe. Każda z nich ma przypisaną kwotę wolną od podatku. Jeżeli wysokość darowizny przewyższa ową kwotę, wówczas należy odprowadzić podatek. Musimy pamiętać również o tym, że kwoty darowizny od tej samej osoby sumują się przez 5 lat. Jeżeli więc na przykład już przy pierwszej darowiźnie przekroczymy ową kwotę, kolejne będą podlegały opodatkowaniu.